Ég kynntist sjálfri mér á vindsæng,
veltandi um Miðjarðarhafið.
Tárin runnu niður vangana.
Vínið sagði til sín og opnaði hjartað,
opnaði sálina
sem geislaði mót sólinni.
Hæ hér er ég.
Gaman að kynnast þér.
Passaðu vel upp á mig.
Ég er til fyrir mig.
Ég þarf að passa upp á mig.
Ég er ég.

–

Ég: Hæ, mig langar að kynna þig fyrir manneskju.
Eg: Ok.
Ég: Hún er stundum svolítið brothætt.
Eg: Ok.
Ég: Þú þarft að hugsa vel um hana. Gefa henni góðan mat og passa að henni líði vel.
Eg: Ok.
Ég: Hún á það til að hugsa illa um sig, gráta að minnsta tilefni og hún heldur að allt sé ömurlegt. Það gerist svona sirka einu sinni í mánuði.
Eg: Og hvað á ég að gera þá?
Ég: Þá áttu að vera henni innan handar. Henni finnst gott að fá súkkulaði og knús. Passaðu að það sé nóg af því til staðar.
Eg: Ok, og hvað fleira?
Ég: Hana langar að rækta listrænu hliðina í sér. Passaðu að hún sinni því inn á milli.
Eg: Ég skal passa það. Hver er svo þessi manneskja?
Ég: Það ert þú sjálf!
Eg: Ha? Nei ég hef það fínt.
Ég: Þú heldur það kannski en þú þarft að passa upp á þig sjálfa jafn vel og þú passar upp alla í kringum þig.
Eg: Ó, er það?
Ég: Já, þú þarft fyrst að setja á þig súrefnisgrímuna áður en þú setur hana á aðra.
Eg: Ha?
Ég: Svona eins og í flugvélum. Fyrst að passa upp á þig áður en þú ferð að hugsa um aðra.
Eg: Já, ok ég skil.
Ég: Og ætlaru að passa upp á þetta?
Eg: Já eins og ég get. Ég ætla að gera mitt besta!

Ég er lent.
Ég man ekki eftir því að hafa tekið ákvörðun um að koma hingað. Er bara allt í einu mætt og veit ekki alveg við hverju ég á að búast – nema því að ég þurfi að fara varlega, passa mig á öllu og öllum, undirbúa mig fyrir áreitið og sjokkið og vara mig á ágengum karlmönnunum.

— — —

Ég þykist reykja tvær sígarettur fyrir utan flugvöllinn og fylgist með fólki. Fólki að reykja, fólki að flýta sér, fólki með fjölskyldur og fólki á bílum.
Leigubílstjórar kalla og bjóða mér far. Ég neita og þarf smá rými til að hugsa, er það taxi eða metro.

Ég sest inn í leigubíl með batteríslausan síma og enga inneign. Ég sýni bílstjóranum heimilisfangið sem ég blessunarlega mundi eftir að skrifa niður í skissubókina mína. Hann brosir og spyr hvort ég hafi heimsótt Istanbúl áður og hvaðan ég sé. Hann kannast ekki við Ísland – glottir þegar ég segi að þar búi einungis um 300 þúsund manns.

Mér er óglatt eftir flugið, sígarettureykinn og af smá stressi. Ég reyni að hlaða símann með lélega hleðslutækinu mínu.

Bílstjórinn gefur mér brjóstsykur með kanillbragði og spjallar á bjagaðri ensku. Mér verður skyndilega mjög bumbult og ég finn ólguna í maganum – Ég fæ æluna upp í munn en kann ekki við að ýta í hann og biðja hann um að stoppa í allri umferðinni.

Ég kyngi ælunni, kúgast tvisvar í viðbót en eftir að hafa kyngt þrisvar róast maginn. Ég vona að bílstjórinn hafi ekki tekið eftir þessu, meðvirka ég vil ekki vera með vesen.

Hún stendur fyrir utan og talar við bílstjórann. Ég borga honum og veit ekki alveg hvernig mér á að líða.
Hún ber töskuna mína alla leið upp á þriðju hæð og þverneitar að leyfa mér að halda á henni sjálf.

Þær eru þrjár, brosmildar og gestrisnar. Ég hef aldrei hitt þær áður en þær bjóða mér inn á fína heimilið sitt – dekra mig í köku. (takk Úlfur fyrir að plögga þessu)

Vinkona mín, yfirmaður hennar og tveir synir í hádegismat. Við tölum um víkinga, fótboltamenn og eldfjöll. Sigþórsson er víst ömurlegur því hann kom til Tyrklands, fékk fullt af pening en spilaði ekkert. Svikari – þeirra orð, ekki mín.

Ég hlusta á þau tala á tyrknesku.
Hún pantar – þeir borga.

Ég sit á arkitektúrstofu í Istanbúl og drekk tyrkneskt kaffi og smakka turkish delight. My heart will go on með Celine Dion er í gangi. Yfirmaður vinkonu minnar segir henni að sýna mér bækur á skrifstofunni um myndlist því ég er listakona. Ég vel mér bók um Degas og skoða myndirnar – textinn á tyrknesku.

Ég vafra um – ég týnist. Ég drekk kaffi og eyði 12 þúsund króna símainneign á innan við hálftíma.

Ég fer á klúbb með stelpunum. Við erum mættar um tíu, með þeim fyrstu. Tveir bjórar og hip hop. Það sem stóð upp úr var lélegur plötusnúður og ég (bókstaflega).

Morgunverðarhlaðborð. Rölt í björtu.
Vinukonurnar hissa á því hvað ég tek fáar myndir. Er ekki þessi týpíski túristi – svo íslenskt að finnast það asnalegt.

Matur. matur. matur.
„Hey körfuboltakona, þú færð afslátt“
Matur. matur. matur.

Heitt vín og strákamál. Áttu kærasta?
Giftingaraldur og barneignir.

— — —

Ný íbúð – nýtt heimili – nýr skóli

Ég ákveð að rölta í skólann fyrsta daginn minn, það er sól. 40 mínútur segir google maps. Það sem ekki stóð var að gangan var öll upp í mót.

Mæti sveitt á fund með yfirmanni deildarinnar og hún er sein.

Hún talar og talar. Ég hlusta og hlusta.
Ég mun velja kúrsa út frá þeim kennurum sem tala ensku, þvert á deildir.

Það kemur í ljós að ég er eini erasmus nemandinn í þessari byggingu – veit ekki hvort mér finnist það gott eða slæmt, líklegast bæði.

Ég þarf að fara á skrifstofuna að redda nemakorti svo ég komist inn í gegnum security í skólanum vandræðalaust og hún ákveður að skutla mér – var örugglega í sjokki yfir því að ég hafi gengið í skólann en ekki tekið strætó.

Ég mæti á skrifstofuna og það fyrsta sem ég heyri: „I’ve seen you before, I know your face“. Ætli ljósa hárið mitt standi ekki smá út, sem og bláu augun, gegnsæ húðin og jú bara flest í mínu fari.

Spjalla við hann og þarf að mæta aftur seinna að klára alls konar til að fá kortið. Ég er svo léleg í svona praktísku bjúrókrasíudóti. Hlýtur að reddast (hehe).

Ég fer og hitti vinkonur mínar og þær sýna mér skólann sinn sem er í evrópska hluta borgarinnar. Önnur þeirra röltir svo með mér og sýnir mér nokkra af túristastöðum borgarinnar.

— — —

Fyrstu dagarnir hafa verið yfirþyrmandi og yndislegir. Það er svo ótrúlega margt að sjá og ég sé ekki fram á geta gert nema lítinn hluta af því sem mig langar á næstu mánuðum.

Það er allt morandi í fallegum byggingum, köttum, fólki, kaffihúsum og góðum mat.

Það fólk sem ég hef átt í samskiptum við eru öll af vilja gerð að aðstoða mig svo mér líði sem best. Ég hef lítið orðið vör við allar hætturnar sem eiga að vera á hverju götuhorni í borginni. Ég held að þessar áhyggjur séu stórlega ýktar og óþarfi.

Auðvitað þarf ég að passa mig, ég er kona, en þarf ég þess ekki alls staðar?

Ég mæli með Istanbúl og ég hlakka til að eyða næstu mánuðum hér – þið eruð öll velkomin í heimsókn!

Það flæðir,
því mér blæðir blóði, peningum og tilfinningaflóði.

Það flæðir blóði, því ég er kona.
Ég er svona kona.
Ég er svona kona sem vælir þegar það flæðir.

Ég leitaði mér hjálpar og fékk ráð;
„Þeigiðu og láttu ekki eins og þú sért svona hrjáð!“
„Tyggðu verkjatöflur og áfram gakk“
Takk… takk..

Vissulega þakklát fyrir verkjatöflurnar,
Gæti ekki gengið, setið eða kúkað án þeirra.
En er virkilega ekki til betri lausn? Hvernig munu aukaverkanirnar hafa áhrif á mig seinna?

Hugsa stundum „hvað ef?“
„Hvað ef karlar færu á túr?“
Væri hlustað á þeirra þref?
Eða væri það afgreitt sem kerlingarstef?
Eða væri lausnin fundin?

Væru þeir með auka frídag?
Væri fólk almennt tillitssamara?
Og myndu túrvörur kosta pening?
Og myndu konur neita að sofa hjá þeim?

Greta Thunberg.

Ég er alltaf að tönnlast á þessu nafni þessa dagana, því ég vil að sem flestir viti hver hún er. Hvað hún stendur fyrir.

Greta Thunberg er 16 ára gömul, sænsk, og hefur haft meiri áhrif á loftslagsumræðuna síðastliðið ár en flestir sérfræðingar samanlagt. Ég dýrka þessa stelpu. Hún stendur frammi fyrir alþjóðasamfélaginu og spyr fyrir hönd framtíðarkynslóða af hverju í andskotanum við séum ekki að gera meira. Af hverju við séum ekki að gera neitt til að koma í veg fyrir loftslagsvána þegar við höfum haft allar upplýsingar um vandann í fleiri áratugi.

Greta Thunberg.

Hún hætti að mæta í skólann því hún sá ekki tilganginn. Af hverju að mennta sig og gera framtíðaráform þegar framtíðin er öll að fara til fjandans? Þess í stað hefur hún staðið fyrir utan sænska alþingið og krafið stjórnmálamenn svara. Hún hefur komið fram á loftslagsþingi sameinuðu þjóðanna og skammað ráðamenn. Spurt af hverju í andskotanum þeir séu ekki að gera meira. Var ég búin að nefna að hún er nýorðin 16 ára gömul? Það er þessi kraftur, þessi óbeislaða heift í garð aðgerðarleysis sem ég vildi að við gætum öll tekið okkur til fyrirmyndar. Það er nákvæmlega þetta sem mig langar að gera þegar ég finn loftslagskvíðann skríða meðfram hryggjarsúlunni og hríslast svo niður í tær eins og óþægilegur kuldahrollur sem ég get ekki hrist af mér sama hvað ég reyni.

En af hverju hika ég alltaf? Af hverju hristi ég alltaf af mér ónotin í stað þess að láta virkilega heyra í mér?

Ég veit það ekki. En meðan ég þegi og japla á loftslagskvíðanum með óbragð í munninum þá fagna ég tilveru Gretu Thunberg og leyfi mér að enda þetta þvaður á tilvitnun í hana sem kristallar þennan vanda okkar ágætlega. Góða helgi.

„Adults keep saying: “We owe it to the young people to give them hope.” But I don’t want your hope. I don’t want you to be hopeful. I want you to panic. I want you to feel the fear I feel every day. And then I want you to act.

I want you to act as you would in a crisis. I want you to act as if our house is on fire. Because it is.“

Mynd: Fabrice Coffrini fyrir AFP

Hún vaknar en fer aftur að sofa. Hún vaknar aftur, eins og eftir að hafa sofið að eilífu. Henni finnst eins og að augun séu bólgin og það sjái hana enginn. Það fyrsta sem hún gerir er að hugsa og fara yfir alla draumana, suma stutta – aðra langa. Oftast skilur hún ekkert í þessu öllu en þeir fylgja henni restina af deginum.

Hún kveikir alltaf á útvarpinu frammi í eldhúsi áður en hún fer í sturtu þó svo hún heyri ekkert í því á baðherberginu. Hún fer í sturtu, vatnið er lengi að hitna og þrátt fyrir allt finnst henni orðið þægilegt að fá hálf volgt vatnið yfir sig. Í þetta skiptið syngur hún ekki í sturtunni og á meðan að hún þurrkar sér með handklæðinu hugsar hún einmitt um það, að hún hafi ekki verið að raula eitthvað lag í sturtunni.

Hún sýður egg, hitar vatn í hraðsuðukatli fyrir kaffið í pressukönnunni, sker nokkur jarðaber í bita og setur þau út á grautinn, ristar eina rúgbrauðssneið í ristavélinni, setur einn þriðja af agúrku á diskinn.

Hún svarar skilaboðum, skrifar innkaupalista, hringir í manninn sinn og segir honum að hún elski hann. Á meðan á öllu þessu stendur drekkur hún kaffið og borðar.

Hún hreyfir sig hljóðlega, eins og að hún vilji ekki vekja aðra. Það er samt enginn annar í íbúðinni.

Hún fer á klósettið og sér að það kemur enn smá blóð í nærbuxurnar, hún er greinilega ennþá á einhverskonar blæðingum. Hún skiptir um nærbuxur og fer reyndar líka í nýjar buxur þó svo að það hafi ekki komið blóð í gegn.

Hún fylgist með tímanum, hún vill ekki koma of seint.

Draumarnir verða skírari núna.

Henni langar eiginlega ekki út og hún var að vonast til þess að það væri aftur mikil rigning og grátt og dimmt svo að hún gæti falið sig í regnjakkanum.

Sólin skín.  

Hún labbar alla leiðina og finnst eins og að allir séu að horfa á hana eða taki eftir henni. Hún er vön þessu ástandi, það er eins og að hún sé með heyrnatappa og undir vatni í baðkari því hún finnur ekki fyrir umheiminum.

En þar er hún nú samt.

Sonur hennar er glaður að sjá hana þó svo að hann sýni það ekki neitt sérstaklega afgerandi.

Hann er tengingin hennar við umheiminn.

Stundum finnst henni hann vera byrði. En akkúrat núna brosir hún bara. Hún tók eftir því að hann gat auðveldlega labbað yfir þröskuldinn án þess að halda við dyrastafinn. Eftir smá puð sest hann loksins í kerruna og þau fara í átt að búðinni.

Hún man utan að fyrstu vöruna sem að hún hafði skrifað á innkaupalistann. Eftir að hafa tekið hana og bætt við tveimur vörum í körfuna sem að hún veit að voru ekki á listanum tekur hún innkaupalistann úr töskunni. Þau klára listann og fara í átt að kassanum. Sonur hennar situr enn í kerrunni og hún dregur litlu innkaupakörfuna á eftir þeim. Í röðinni á kassann er önnur móðir með tvo syni og þeir eru þreyttir og vilja dót og nammi og rífast og slást. Mamma þeirra er ennþá þreyttari. Hún hugsar þá hversu mikið meira vakandi hún er. Hún pakkar vörunum í pokann og setur neðst í kerruna. Svo  labbar hún út, það er erfitt að keyra kerruna sem er orðin töluvert þyngri af vörum og vera með einn fullan innkaupapoka í hendinni.

Sonur hennar byrjar að gráta í lyftunni á leiðinni upp í íbúðina. Hún tekur hann úr kerrunni og setur í staðinn innkaupapokann í sætið. Hún labbar með son sinn í fanginu og stýrir kerrunni með einni hendi allan ganginn og inn í íbúðina.

Hann hættir að gráta og þau fá sér ber og horfa á teiknimynd.

Hún hugsar að það sem að þau voru búin að ákveða að elda um kvöldið er það sem hana langar minnst til þess að borða. Hún nær í tölvuna og skoðar sushistaði, hvar sé best að panta og fá sent heim. Hún velur stað og velur matseðil með 30 stykkjum, plús edamame baunum. Hún pantar ekki oft mat og finnst eins og að hún þurfi að biðja um leyfi frá einhverjum. Hún hringir í manninn sinn og segir honum frá áformum sínum varðandi kvöldmatinn, honum líst vel á þetta. Maðurinn sem kemur með sushiið finnur ekki íbúðina, enda þarf að opna auka hurð við enda gangsins til að komast að henni og hún skilur hann vel. Sonur hennar fær skyr, brauð og gúrku stangir sem að hann dýfir í sojasósu. Maðurinn hennar kemur heim og bæði hún og sonur þeirra verða glöð yfir því að sjá hann.

Þau þurfa bæði á honum að halda.

Þegar að þau eru búin að borða vill hún hringja í mömmu sína. Enginn nennir að ganga frá eftir matinn. Hún saknar mömmu sinnar en nýtur þess að vera langt í burtu frá henni.

Maðurinn hennar svæfir soninn í svefnherberginu, hún gerir ekkert á meðan. Þau horfa saman á sjónvarpið, það er uppáhalds þátturinn hennar. Maðurinn hennar sofnar yfir sjónvarpinu. Sonur hennar grætur og hún fer inn og huggar hann. Gefur honum vatnssopa og faðmlag og situr í smá stund í stólnum við hliðina á rúminu svo að hann viti að hún sé nálægt honum. Svo fer hún út úr herberginu, maðurinn hennar er vaknaður og gengur frá í eldhúsinu og hún minnir hann á að allt plastið frá sushibökkunum sé endurvinnanlegt. Og þau hlæja að því að hún skipti sér alltaf pínu að því sem hann gerir.

Hún horfir á fólk dansa í byggingunni sem er á móti, hún segir manninum sínum hvað henni finnist skemmtilegt að horfa á aðra dansa. Honum finnst það líka skemmtilegt og þau brosa saman.  

Hún segir við manninn sinn að hún vilji fara upp í rúm að lesa. Hún segir samt líka að hún komi fram seinna að bursta tennur.

Henni finnst notalegt að vera bara ein í rúminu og helst sofna áður en maðurinn hennar kemur í rúmið. Rumska svo við það þegar að hann kemur í rúmið og kyssa hann og segja góða nótt.

Þegar að hún les ein í svefnherberginu heyrir hún líka í syninum anda, hann sefur í rúminu sínu sem er í sama herbergi, svo hún er í rauninni ekki ein.

En næstum því.

Hún fer aldrei fram að bursta tennur heldur vaknaði bara þegar að maðurinn hennar kom inn í herbergið og slökkti á lampanum hennar og kyssti hana góða nótt.

Ég þarf að vera ein

Skola mig

Heyra ekki í neinum sem þekkir mig

Ímynda mér að ég sé einhver önnur

Ímynda mér hver ég er

Fara að kjarnanum og grafa allt upp

vera sátt

Hér er ég

Bullandi leyndarmál